Hutsune batek ateratako pozoia
Miren Mujika Telleria
Berria, 2023-01-14

      Hika konpainiak “Toto” antzezlana estreinatuko du bihar. Mafalda Bellidoren “Chucho” du oinarri, eta Kepa Errastik itzuli du gidoia. Maskota baten hutsuneak eragindako eztabaida irudikatzen du obrak

      Ez da giro Mai eta Joxeluren arteko harremanean. Banandu berriak dira, eta oraintxe hasi dira, sagasti baten erdian, euren arteko trapu zaharrak eta barnean gordetakoak elkarri leporatzen. Luzaroan barnean gordetako horiek, ordea, pozoi bihurtu zaizkie ahots kordetan, eta hala egingo diete ihes ahotik. Badute, baina, batzen dituen zerbait: Toto, Joxeluk Mairi erregalatutako txakurra. Partekatua dute haren gaineko zaintza. Joxeluren zaintzapean zegoen batean, ordea, galdu egin da Toto. “Une horretan bertan piztuko da bien arteko eztabaida, eta hori izango da antzezlan honen abiapuntua”. Hala azaldu du Agurtzane Intxaurragak, Toto antzezlanaren zuzendariak.

      Bihar estreinatuko da, Hika konpainiaren eskutik, Lezoko Gezala auditoriumean (Gipuzkoa). Joan den ostegunean, ordea, entsegu ireki bat egin zuten leku berean, eta zenbait Berria-lagunek aukera izan zuten saioa ikusteko eta protagonistekin zein zuzendariarekin hitz egiteko.

      Intxaurragaren hitzetan, berez txikiak diruditen “arazo modernoen” handitasuna erakusten du obrak. “Animaliak humanizatzeko joerari egingo dio keinu, baina baita gizakiok animalia izaera hartzeko joerari ere”. Hain zuzen, kontraste hori islatzen du obrak, eta, zuzendariaren ustetan, jendeari zer pentsatua emango dion antzezlan bat da.

      Oholtzan ez da egongo bi aktore besterik: Miren Gojenola (Mai) eta Asier Hernandez (Joxelu). Biek maite dute Toto, baina desberdina da hari dioten maitasuna. Seme edo alaba baten antzera maite du Maik. Hala azaldu du Gojenolak, haren rola gorpuzten duen aktoreak: “Inor baino gehiago maite du Maik Toto, bizia emango luke harengatik. Galdu denetik, hutsik sentitzen da”. Hernandezen arabera, Joxeluk ere maite duen arren, ez du “hain modu intentsoan” bizi maitasun hori.

      Intentsitate handikoa da, ordea, antzezlana bera. Izan ere, maskota galdu ostean, bikote banandu berriaren harremanaren azken hondarrak erakutsiko dizkio publikoari. Gojenolak egin du horren argazkia: “Udaran Port Aventurara joaten garenean, amaierara arte, gelditu gabe ibiltzen gara atrakzio guztietan, ezta? Bada, horixe da Toto”. Modu bertsuan definitu du Hernandezek antzezlana: “Mendi errusiar baten antzeko zerbait da”. Izan ere, eztabaidaren eta adiskidetzearen arteko marra lausoa irudikatzen du obrak, eta edozein liskarretan elkarri esaten zaizkion astakeriak taularatzen ditu. “Obra honek eta protagonista hauek libreki erakutsiko digute maitasunak ez daukala mugarik”, azaldu du Intxaurragak. Antzezlanak, beraz, badu errealitatetik edo egiatik, eta, umore zantzuekin, hausnarketarako bidea egingo dio publikoari. “Bizitza errealean tragedia bat direnak, antzerkiari esker, umoretik ere uler daitezke”.

      Mafalda Bellidoren Chucho antzezlanaren gidoia du oinarri, eta Kepa Errastik ekarri du hura euskarara. Gidoia ez da bera, ordea. Izan ere, publikoak bere burua istorioan islatuta ikus dezan, euskal kulturara gerturatu eta egokitu dute gidoia. Zuzendariak azaldu du olibondo batean girotutako istorio bat dela Bellidorena, eta gidoia esku artean hartu zuenean, “urrunegi” geratzen zitzaiola inguru hori. “Hargatik, sagasti batera ekarri nahi izan genuen Toto”.

 

      “Momentuko obra bat”

      Lan berria “erronka handia” izan da Intxaurragarentzat. Izan ere, aspaldi zuzendu gabea zen “hain momentukoa den obra bat”. Hala azaldu du berak: “Nola zuzentzen da hau? Horixe pentsatu nuen hasieran, batez ere zuzendu izan ditudan gidoietatik aldentzen zelako. Denboran saltoak egiten dituzten antzezlanak zuzendu izan ditut nik, eta Toto momentuan bertan gertatzen den eszena bakar bat da”.

      Azaldu du, halaber, estiloa fintzeak eman diola lanik handiena: “Hala ere, gogoa nuen oholtza biluzi batean, bi aktorerekin istorio bat kontatzeko. Zoragarria izan da”.